Menig PC gamer uit de jaren negentig kan ze moeiteloos opdreunen, de vele one-liners die Duke Nukem spuwde terwijl hij met zijn ongelofelijke arsenaal aan wapens voor gerechtigheid zorgde. Van Oooooooooh, that’s gotta hurt! tot Rest in pieces! Het buitenaardse tuig was verbaal, en non-verbaal nergens veilig voor de man die kruising is tussen Arnold Schwarzenegger en Playboy-tycoon Hugh Heffner. Na twaalf lange jaren mogen we Duke eindelijk weer in de armen sluiten, een prettig terugkomst? Of was de herinnering beter dan het weerzien?
Duke Nukem Forever voelde qua release ook echt Forever aan. Door de jaren heen werden Duke fans van tijd tot tijd getrakteerd op screenshots of een teaser. Maar nergens kwam er duidelijkheid over een release. Het was een zwarte dag voor Duke fans in 2009, toen 3D Realms aankondigde de stekker uit het project te trekken wegens financiële problemen. Het zag er naar uit dat Duke Nukem Forever nooit een release zou kennen, en een stille dood in het vooruitzicht zou hebben. Maar in 2010 schoof Gearbox naar voren, en kondigde aan het werk over te nemen van 3D Realms en zelfs de intellectuele rechten verwierf over de franchise. De makers van de Brothers in Arms en Borderlands serie zetten er flink gas achter en presenteerden ons dus onlangs Duke Nukem Forever.
Het spelen van Duke Nuken Forever voelt aan als in een tijdmachine te stappen, en terug te gaan naar die roerige jaren negentig toen Duke nog alleen heerste als shooter met balls of steel. Geen gladde graphics á la Gears of War, ook geen London Symphony Orchestra die ons op een opzwepende soundtrack trakteert. Wat we niet uit het oog mogen verliezen was dat games produceren in de jaren negentig nog niet de monsterondernemingen waren die ze nu zijn. Gameproducties nu, hebben meer weg van een filmproject met motion-scans en acteurs die de mimiek en dialoog schenken aan hun karakters. Destijds kwam dat maar heel zelden voor en was dat eerder weggelegd voor CD-i games, dan voor een shooter game.
Wegens het feit dat DNF jarenlang in een development hell heeft gehuisd, is dat de game niet in de koude kleren gaan zitten. Kartelige beelden en stoffige geluiden spelen de Duke parten. Enerzijds een mooi tijdsbeeld, aan de andere kant leert het ons dat we dit niet meer gewend zijn. Met name de gamers onder ons die nooit eerder kennis hebben kunnen maken met het Duke Nukem universum, kunnen zich opmaken voor een rauwe game.
Niet alleen beeld en geluid zijn ruw gehouden, de plot ook. Terwijl Duke geniet van zijn faam in de Duke Dome, arriveren de aliens wederom en pissiger dan ooit. Om te laten zien dat ze het menen ontvoeren ze het vrouwelijk schoon dat Duke aanbid. Duke onderneemt een persoonlijke wraakmissie om zijn lieftallige dames weer terug te veroveren, en in dit proces de snode aliens te trakteren op wat heet lood. In een notendop is dit het verhaal waar we het mee mogen doen. Niks meer, niks minder.
Naast het achterhaalde beeld, geluid, bizar lange laadtijden en duffe verhaal is er zeker nog wat positiefs uit de gloriedagen van Duke meegekomen, de speelduur schommelt rond de tien uur, een verademing ten opzichte van de huidige shooter speelduur. Ook neemt de game zichzelf voor geen seconde serieus, en is het ene naar het andere lachsalvo wat op de speler wordt afgevuurd. Schuddebuik momenten zijn er dan ook genoeg, bijvoorbeeld als Duke wordt aangeboden gebruik te maken van het armour-suit van Masterchief uit de Halo-reeks. Duke reageert koeltjes met de tekst: Power Armor is for Pussies. Niemand wordt gespaard door Duke Nukem! Vijanden zoeken actief de confrontatie aan met Duke en in plaats van dekking te zoeken komen ze als een bezetene op je af. Voeg daarbij het gegeven dat sommige tegenstanders kunnen tele-porten, en andere je RPG raketten kunnen teruggooien, dan is je cocktail voor chaos compleet.
Het is lang geleden dat een AI zo een gamer het vuur aan de schenen legde, ervaren shooter specialisten onder ons wordt aangeraden gelijk op de hard-mode te starten voor de grootste uitdaging. Naast een bootlading aan diverse wapens kan Duke zichzelf versterken door met zijn omgeving interactief te zijn, zo kan Duke zijn Ego-meter (healthbar) uitbreiden door bijvoorbeeld gewichten te heffen en op een boksbal te meppen. Daarnaast verschaffen het consumeren van bier en steroïden voor extra krachten, geadviseerd wordt deze eens gelijktijdig te gebruiken voor het optimale effect. Naast al het knalwerk, zijn er nog wat simpele puzzel momenten die even voor wat frisse lucht zorgen in de gameplay. Voor de nodige afleiding kan Duke terecht in zijn eigen stripbar, waar dan kan worden genoten van een showtje of zelfs een lapdance. Ga je liever sportief te werk, laat je dan vermaken met air-hockey, gokautomaten of met een flipperkast.
In de multiplayer-modus is iedereen Duke, enkel tussen de kleuren van Duke’s kleding kun je mekaar uit elkaar houden, wat feitelijk inhoud is dat Duke enkel alleen mans genoeg is om zichzelf te verslaan. We worden wederom teruggevoerd naar de grondbeginselen van wat MP inhoud. In Dukematch is het ieder voor zich en knal op alles wat beweegt. Team Dukematch doet het woord al verraden, in teams neem je het tegen elkaar op om zo de meeste kills te maken. In een Capture the Flag variant genaamd Capture the Babe, moet je een van Duke’s babes van de ene naar de andere basis brengen. Terwijl je haar over je schouder draagt, zal ze van tijd tot tijd haar hand over je gezichtsveld leggen om je zo te belemmeren. Met een welgemikte pets op haar achterwerk zal ze zich weer even koest houden. Er liggen diverse wapens over de ietwat kleine maps verspreid, maar de RPG-launcher zorgt bij je tegenstanders voor de meeste schade. In de chaotische fragfests is de gamer met dit wapen praktisch onaantastbaar.
Enerzijds dus een mooi tijdsdocument hoe graphics en sound door de jaren heen zijn geëvolueerd, aan de andere kant is dit niet de Koninklijke behandeling die een boegbeeld van een gamerevolutie verdiend. Hopeloos gedateerd, levels zijn als copy/paste werk aan elkaar geplakt, je zult van de ene naar de andere hal rennen die er precies hetzelfde uitziet. De wapens klinken enigszins voldoende, maar de muziek imponeert nergens. Deze had waarschijnlijk beter weg kunnen worden gelaten.
Duke Nukem Forever probeert te profileren met explosies en stoere one-liners, om te verhullen dat de game uiteindelijk toch tekort schiet. Het is het tenenkrommende beeld en geluid wat Duke uiteindelijk de das omdoet, anno 2011 is dit zelfs voor downloadable games niet de standaard. Wat het wel doet is amuseren, iets wat niet iedere hedendaagse shooter meer kan. Grof, seksistisch, en soms hilarisch grappig. Mocht de Duke zich in een volgend avontuur storten, dan is het hopen dat beeld en geluid naar de norm van die tijd wordt aangepast. Tot die tijd beschouw Duke Nukem Forever als een vermakelijk tussendoortje en is het wachten op de echte terugkeer van The King. Laten we allen hopen dat het niet nog eens twaalf lange jaren zullen zijn.