‘Did I ever tell you what the definition of insanity is? Insanity is doing the exact same fucking thing over and over again, expecting shit to change. That is crazy.’
Deze review bevat lichte spoilers voor Far Cry 3.
Bovenstaande woorden zijn gesproken door één van de beste videogame karakters in een hele lange tijd: Vaas Montenegro. Waar het verhaal van Far Cry 3 nou ook over gaat, wie je nog meer ontmoet, dit alles is eigenlijk inferieur aan het karakter Vaas welke, al direct bij het begin van het spel, jouw aartsvijand zal zijn. Hij is gek, maar wel heerlijk gek!
Far Cry 3 begint met een korte intro, een kleine introductie van de hoofdpersoon – Jason Brody – en zijn vriendengroep, welke zich momenteel door zuidoost Azië heen feesten. Duidelijk is dat we hier te maken hebben met een stel verwaande rijkeluiskindjes welke denken dat de wereld aan hen toebehoort. Voor de gemiddelde gamer (iemand die geen verwaand rijkeluiskindje is) zal identificeren met de hoofdpersoon en de vriendengroep moeilijk zijn. Toen de groep direct na het raken van de grond gevangen werd genomen kon het lot van de vriendengroep me dan ook bar weinig schelen. De enige sympathieke persoon – je oudere broer welke een reservist is in het Amerikaanse leger – wordt na vijf minuten al neergeschoten. Jij ontsnapt en vanaf dan maakt de hoofdpersoon het zijn doel zijn vriendenclubje te bevrijden. Als speler deed ik ’t vanwege de leuke missies, niet omdat die vrienden me iets konden schelen. Mocht ik als speler ooit voor de keus geplaatst worden, dan had ik de algehele vriendenclub direct boven de oceaan, met beton om hun voeten, uit een helikopter gegooid om vervolgens mijn hele arsenaal explosieven op hun landingsplaats los te laten.
Gelukkig zetten de verwende kutkinderen niet de sfeer voor de rest van het plot, want het plot van Far Cry 3 is wel degelijk verassend, interessant en goed uitgevoerd. De karakters die erin voorkomen zijn zeer solide, ook de verwende kinderen. Ze zijn zo irritant omdat hun karakters zo overtuigend zijn. De ontwikkelaars zijn er dus zeer in geslaagd realistische personen neer te zetten die je ofwel irriteren of om wie je gaat geven. De sterke karakters zetten zich door naar de andere types welke je zult tegenkomen, waarvan de broer en zus, Vaas en Citra, de interessantste zullen zijn. Vaas is de psychopathische leider van een groep piraten met een humeur dat zo snel kan omslaan dat hij letterlijk in seconden verandert van redelijk en overtuigend naar ongekend wreed. Zijn zus, zijn grote tegenstander, geeft de leiding aan de lokale bevolking, de Rakyat, en is de aantrekkelijke priesteres welke jou helpt je innerlijke kracht te vinden om Vaas te verslaan en je vrienden te bevrijden. Het zijn karakters zoals deze welke de cutscenes van Far Cry een waar genot maken om naar te kijken en deze ook echt een beloning maken voor jouw harde werk.
Far Cry 3 is, zoals zijn voorgangers, een sandbox first-person shooter. Wat je hierbij natuurlijk verwacht is dat je, op ieder moment, het algehele eiland naar gelieven kan verkennen en dat je missies kan aanpakken zoals jij dat wilt. Far Cry 3 staat dit toe, maar alleen als de missies het goedkeuren. Tussen missies in kun je doen wat je wilt op het eiland, maar tijdens wil het vaak voorkomen dat er restricties aan je worden opgelegd. Zo zijn er meerdere missies waarbij stealth verplicht is terwijl je je missie doelen ook prima met een volgeladen Kalashnikov had kunnen bereiken. Ook wordt ontdekken, tijdens missies, niet beloond. Vrijwel altijd is het pad voor je uitgestippeld en zie je constant op je scherm waar je heen moet, terwijl je in een sandbox shooter wel wat meer vrijheid verwacht om zelf je ideale pad te kunnen kiezen. Dit is bijzonder jammer, want ik verwacht in een game als Far Cry 3 niet dat mijn hand constant wordt vastgehouden. Dit is des te meer verwarrend omdat juist het plot heel volwassen wordt benaderd en beladen onderwerpen niet uit de weg worden gegaan (waarvoor hulde). Dus waarom dan de andere aanpak in de gameplay?
Zijn er nog meer negatieve aspecten aan de gameplay? Helaas wel. Tijdens je eerste twee uur zul je al snel tot de ontdekking komen dat, op de PC versie op z’n minst, je wordt doodgegooid met popups die je allemaal over iets informeren. Voordat je erachter komt dat je de 385 verschillende popups kunt uitschakelen in de opties, is je irritatiefactor al flink gestegen.
Hierbij komen de eindeloze menu’s. Er is in Far Cry 3 een menuutje voor alles. Eentje voor je skills, eentje voor het craften (kunnen maken van rugzakken, holsters, etc.), twee voor je tutorials, eentje voor het verhaal en nog eentje voor je encyclopedie. Dit was allemaal prima geweest mits dit, ala Dead Space, ingame was geweest. Immers, de uitleg van Far Cry 3 is dat je hiervoor je tablet gebruikt. Het was veel geslaagder geweest als je een tablet had gehad (bijvoorbeeld gebind aan je 0 toets) en dat de spelwereld om je heen doorging en dat je zo, ingame, deze zaken met je tablet kon regelen. Het verschil is namelijk groot: door nu voor ieder wissewasje op Escape te moeten toetsen wordt je totaal uit het spel gehaald. Na een paar uur spelen went het wel, maar fijn wordt het nooit. Iedere keer als ik naar de menuutjes toe moest begon ik al te zuchten, want hoewel noodzakelijk, onderbrak het alleen maar de plezier.
Een laatste groot irritatiepunt? Missiegebieden! Het komt regelmatig voor dat missies automatisch voor je worden gestart als je de vorige eindigt. Het resultaat is dat je net klaar bent met missie A, missie B al automatisch op de kaart wordt geactiveerd. Dit betekend dat wanneer je ook maar in de buurt komt van het missiegebied van missie B, je deze direct moet uitvoeren. Loop je weg uit het missiegebied? Pech: het spel herstart en je begint weer bij het checkpoint van missie B. Je moet en zal die missie doen! Dit is erg frustrerend wanneer je toevallig door het gebied heen rijdt of er overheen zweeft, des te meer wanneer je net onderweg was naar een winkel om je inventory te legen, kogels te kopen en een nieuw kogelwerende vest aan te schaffen.
Na het lezen van de afgelopen vier alinea’s ben je misschien gaan geloven dat ik enorm spijt heb van de paar tientjes die ik aan Far Cry 3 heb uitgegeven. Niets is echter minder waar. Ja, de bovenstaande punten zijn terechte punten van kritiek, maar Far Cry 3 doet ook enorm veel goed. Dat moet haast wel, want gemiddeld heb ik het drie uur per dag gespeeld, voor een totaal van zo’n 30 uur. (En dan heb ik nog bijna geen side-quests gedaan.) Far Cry 3 is namelijk, tussen de eerder vermelde punten door, wel degelijk een sandbox shooter en ook nog één die heeft geleerd van de fouten van zijn voorganger. Zo is de kunstmatige intelligentie verbeterd en zijn de piraten niet langer in staat je op een kilometer afstand door bos, in struikgewas, te herkennen en met de precisie van een scherpschutter te raken. De gebieden die door piraten worden bevolkt kunnen worden ontzet en wanneer je eenmaal een outpost op ze hebt heroverd, blijven ze ook weg. Hoewel misschien niet geheel realistisch, is het qua gameplay enorm welkom. Het spel beloond je ook echt voor je harde werk en dat maakt het leuk.
Naast de bovenstaande verbeterpunten is de gameplay ook zo gevarieerd als dat jij het kan maken. Je kunt stealth toepassen, hinderlagen leggen of gewoon als een echte Schwarzenegger de hele boel met grof geweld overhoop knallen. Het enige waar je wel rekening mee dient te houden is dat geen enkel plan gaat zoals jij het in gedachten had. Altijd blijken er wel meer tegenstanders te zijn, een alarm af te gaan, de A.I. je te verassen (proberen je te omcirkelen, bijvoorbeeld) of een willekeurig wild dier tussenbeiden te komen. En dit alles is niet slecht. Nee, het forceert je improviseren en juist hieruit komt de meeste plezier naar voren. Maar nog veel beter: er is altijd wel een sterk verhaal te vertellen van die ene keer dat je een tijger naar een patrouille lokte door steentjes te gooien, hem die kant op deed schrikken met een molotov cocktail of die keer dat je een patrouillerende auto opblies met een landmijn en, in de paniek, de basis vervolgens van achteren aanviel met je sniper geweer.
Dus de missies zuigen dan zeker, toch? Nee. De missies in Far Cry, en dan met name de story quests, zijn gewoon zeer vermakelijk. Ja, het is storend dat je vaak het pad dient te volgen zoals uitgestippeld, maar als je daar doorheen kunt kijken dan zijn de missies met een attentie voor detail gemaakt en bevatten deze vaak unieke setpieces die erg leuk wegspelen. Zo zijn er missies waar specifieke mensen dienen te worden uitgeschakeld, voertuigmissies (zeer geslaagd uitgevoerd!), drugshallucinaties (die visueel zeer sterk zijn) en zelfs nog een reeks Tomb Raider-achtige missies, ter aanvulling op het standaard sluip- en schietwerk. Al met al kan heel simpel worden gezegd dat Far Cry 3 een uitermate sterke shooter is die zeer vermakelijk wegspeelt. Het is deze hoge funfactor welke de eerder genoemde negatieve gameplaypunten ruimschoots compenseert.
Ik moet eerlijk bekennen bevooroordeeld te zijn geweest wat betreft de graphics van Far Cry 3. Na zoveel reviews te hebben gelezen waarbij de schrijvers lyrisch waren over de graphics, vaak beloond met cijfers beginnende bij 9,5, had ik de verwachting van een grafisch wonder. De intro van het spel leek dit te bevestigen, alleen eenmaal echt begonnen kon ik toch niet anders dan teleurgesteld zijn. De graphics waren eigenlijk erg simpel te noemen en Far Cry 2 zag er vaak veel beter uit. Na de opties te hebben gecontroleerd (alles stond op hoog en draaide prima) ben ik verder gaan spelen. Na het spel een aantal uur te hebben gespeeld kwam ik wat meer tegen waarover collega-reviewers ongetwijfeld het over hadden gehad. De startregio is grafisch nou niet het meest interessante stukje Far Cry 3, maar de rest van het Noordereiland ziet er veelal een heel stuk beter uit. Grafisch moet het spel het net hebben van die speciale plekjes welke je, na een aantal minuten door de jungle struinend, opeens tegenkomt en je doen verbazen. Simpel gezegd is dat Far Cry 3 er goed uitziet met vaak uitstapjes naar zeer goed en soms naar prachtig. Wel moet gezegd worden dat dit alleen geldt wanneer de zon schijnt; ’s nachts ziet het spel er simpelweg niet zo interessant uit. Het doet je verwonderen dat de developers de nachtcyclus er eigenlijk in hebben laten zitten. Yuck!
Een speciale vermelding dient te worden gegeven voor de karaktermodellen. Hoewel de gemiddelde Rakyat of piraat er nou niet zo bijzonder uitziet (ze lijken allemaal op elkaar) zijn het de verhaal specifieke karakters welke de show stelen. Het oog voor detail is perfect en allemaal zien ze er uniek uit, zonder karikaturen te worden zoals bijvoorbeeld de classes uit Team Fortress 2. Eigenlijk zijn het net mensen, en dat is zo een beetje het grootste compliment dat ik kan geven.
Eén laatste puntje dat helaas wel vermeld moet worden is het zuidereiland; in Far Cry 3 heb je twee eilanden tot je beschikking. Het noordereiland, het eiland waarop je begint en zo’n 70% van het spel op zal doorbrengen, en het zuidereiland, voor het latere stuk van het spel. Waar het noordereiland er soms prachtig uit wilt zien, lijken de ontwikkelaars met het zuidereiland hun uiterste best te hebben gedaan om dit zoveel mogelijk te doen lijken op een kale rots waarop je nog niet dood gevonden zou willen worden. Dit is erg jammer, want na het grootste deel van het spel op het noordereiland te hebben doorgebracht is het zuidereiland simpelweg een visuele teleurstelling.
Hoewel we hier te maken hebben met een soundtrack die nou niet echt in je hoofd blijft hangen (het lijkt een trend te zijn, de laatste tijd), is de geluidkwaliteit verder prima te noemen. De omgevingsgeluiden zijn geloofwaardig en de dieren klinken realistisch. Geweren klinken bevredigend, wat het leuk maakt ze te gebruiken. Maar vooral de voice acting, en dan met name voor de verhaalspecifieke karakters, is uitstekend. Wederom springt Vaas er bovenuit, maar ook de overige karakters doen er zeker niet onder. Het zijn grafisch niet alleen net mensen, maar ook qua stemmen. Ook hier mijn complimenten aan de ontwikkelaars!
Far Cry 3 is misschien een spel dat de hoofdprijs kan winnen voor ‘meest irritante hoofdpersoon en vriendenclub’ en is een spel met de nodige irritatiepunten. Een teleurstellend zuidereiland, gedwongen stealthmissies en meer menuutjes dan in het cockpit van een straaljager zijn allemaal dingen die je niet rooskleurig stemmen voor een goede score voor Far Cry 3. Het is echter een goed verhaal met ijzersterke karakters, zeer vermakelijke sandbox gameplay en geluiden die de wereld tot leven doen komen welke ruimschoots compenseren. Ook zul je, na iedere speelsessie, wel een sterk verhaal hebben om te vertellen. Dit alles maakt dat Far Cry 3 niet alleen compenseert, maar zeer zeker waar biedt voor zijn geld. Kopen als je van shooters houdt!