Waarschuwing: deze review bevat spoilers wat betreft de eerste Portal. Lezers welke Portal 1 uit hebben en meer willen weten over deel twee kunnen deze review veilig lezen; er zijn geen Portal 2 spoilers aanwezig.
‘Okay, look; we both said a lot of things you’re going to regret. But I think we can put our differences behind us. For science. You monster.’
Portal 2 is het directe vervolg op zijn voorganger en begint precies waar Portal 1 is geëindigd. Nou ja; aan de eerste Portal is vorig jaar het einde een klein stukje toegevoegd middels een update; na GLaDOS te hebben vernietigd en het Aperture Science complex te zijn ontsnapt lig jij, Chell, fysiek uitgeschakeld op de grond aan de rand van het complex. Niet in staat zijnde weerstand te bieden wordt je door een Party Escort Robot terug het complex in gesleept. Het is het complex waar jij wakker wordt, klaar voor een nieuwe ronde aan tests.
Hoewel het wat merkwaardig lijkt om te beginnen met het toelichten van het plot bij een puzzle-game, is het bij Portal 2 niet meer dan logisch; het plot is de drijfveer voor zowel de single-player en co-op campagnes.
Het spel begint wanneer je, na jaren van verblijf in een omgebouwde zeecontainer, wakker wordt gemaakt uit je haast comateuze toestand door een onderhoudsrobot genaamd Wheatley. Prompt wordt je mede gedeeld dat door een globale apocalyptische crisis de noodtoestand in het complex is afgekondigd; een verwijzing naar de gebeurtenissen uit het Half-Life universum. Hij bevrijdt je uit de container en al snel bevindt je je weer in een testkamer en met je trouwe portalgun in je handen, klaar om puzzels op te lossen door middel van teleportatie.
Wat volgt is een verhaal met veel plotwendingen – sommige reviewers noemde deze voorspelbaar, ik vond ze bijzonder geslaagd uitgevoerd – en een belachelijk hoge hoeveelheid aan humor. Als gevolg zit er veel variatie in de omgevingen waardoor je niet 15 uur lang door testkamers heen zult rennen, maar ook andere delen van het Aperture Science complex zult verkennen.
Zonder spoilers weg te geven valt ook te zeggen dat het einde van Portal 2 één van de meest bevredigende en uitgebreide eindes is welke ik in tijden heb gezien, dus dat het zeker de moeite loont om door te spelen. Niet dat je enige motivatie nodig zult hebben; je zult vanzelf wel terug komen.
De laatste opmerking in de vorige paragraaf typeert de gameplay van Portal 2 eigenlijk wel: je zult constant terug komen. Net als de verhaallijn zijn ook de puzzels bijzonder geslaagd uitgevoerd. Afhankelijk van je cognitieve denkvermogen (en, indien je co-op speelt, afhankelijk van dat van je partner) zul je waarschijnlijk zo’n 10 uur doorbrengen in single-player en zo’n 5 in co-op. De puzzels zullen allemaal opgelost moeten worden door middel van teleportatie – de portals uit je portal gun – en de verschillende omgevingselementen. (Lasers, dozen, spiegels om lasers mee af te buigen, gerobotiseerde machinegeweren, etc.) De gameplay blijft fris en verslavend en zal er constant voor zorgen dat je tóch nog even een halfuurtje doorspeelt terwijl je eigenlijk dient te stoppen. Het eindresultaat is dat het spel erg kort lijkt, terwijl je eigenlijk het hele weekend hebt doorgespeeld.
Eigenlijk is er maar één nadeel te noemen; hoe herspeelbaar zijn de puzzels? Deze reviewer heeft met name de co-op nog niet genoeg gespeeld om hier een eerlijk antwoord op te geven, maar wel dient opgemerkt te worden dat ik al met plezier voor een tweede keer aan de single-player ben begonnen. Mocht dit niet genoeg zijn biedt de komst van gratis Downloadable Content (DLC) in juli* wellicht de uitkomst.
*) Dit is juli in Valve-tijd. Het kan dus november 2013 worden.
Grafisch heeft Valve met haar inhouse engine (Source Engine) een waar pareltje opgeleverd. Het is niet een spel dat zich richt op fotorealistische graphics, dus in dat opzicht kan het, met de verkeerde verwachtingen, teleurstellen. Wat Portal 2 grafisch grandioos maakt is de unieke stijl; Aperture Science heeft een heel klinisch uiterlijk, afgewisseld met het nodige verval dat je zou verwachten bij een complex dat al jaren niet meer is onderhouden of gebruikt. Het contrast tussen hangende planten, verroest staal en nette witte muren is een verrassend fijn spektakel voor de ogen. Ook heeft Valve duidelijk de nadruk gelegd op details waar ze nodig zijn (setpieces) en het afwisselen van verschillende contrasterende kleuren. Het geheel is een unieke stijl (getuige ook de screenshots bij deze review). Wat Aperture Science helemaal compleet maakt is de constante beweging van het geheel (helaas niet terug te zien in de screenshots); muren bewegen, worden vervangen, testkamers worden voor je ogen in elkaar gezet en ook de robots om je heen hebben vele bewegende onderdelen. Er gebeurt altijd wat en dat maakt de wereld zeer levendig.
Het feestje zet zich gerust door naar het geluiddepartement. In de commentaren die als extra bij het spel komen valt te horen dat Valve haar complete geluidsteam op het Portal 2 project heeft gezet. Het eindresultaat liegt er niet om; net als de graphics is ook het geluid eindeloos gedetailleerd. Alles maakt geluid en veel van de geluiden klinken niet alleen prettig in de oren, maar horen voor je gevoel ook bij de omgeving, ook al bestaat de omgeving uit elementen die in het echte leven niet mogelijk zijn. Denk hierbij aan de Propolsion Gel wanneer je er overheen loopt en de Aerial Faith Plates wanneer ze je de lucht in slingeren. De soundtrack is van eenzelfde kwaliteit en kan het beste beschreven worden als ‘elektrisch’.
Een speciale vermelding tot slot verdient de voice acting; het lijkt de laatste tijd in de game-industrie bij grotere projecten steeds normaler te worden om echte acteurs in te huren voor de voice acting. Ook Valve doet hier al een geruime tijd aan en ook deze keer is het weer raak. De voice acting is van uitstekende kwaliteit. Niet alleen klinkt het goed en gemeend, ook hebben de voice actors nog een bijzonder goede timing. Uiterst belangrijk aangezien een groot deel van de voice acting afhankelijk is van een komische timing.
Al met al heeft Valve weer een ware klassieker weten te produceren. Het plot is fantastisch en is de drijfveer voor zowel de single-player als co-op campagnes. De karakters welke de verhaallijn vertellen zijn subliem uitgewerkt, zowel in ontwikkeling, humor en geluid. De gameplay is leuk en verslavend en wordt ondersteund door mooie geluidseffecten, een elektrische soundtrack en een mooie, unieke wereld die constant in beweging is. Het enige knelpunt is de herspeelbaarheid, welke misschien kan tegenvallen. Ter verdediging kan echter gezegd worden dat dit, met de vingers gekruist, deze zomer alweer wordt opgelost in de vorm van nieuwe, gratis DLC. Kopen dus!